Nokkrir nýlegir punktar

Ekki veit ég af hverju ég er farinn að slá svona slöku við blogg. Kannski veldur tilbreytingarleysi í lífi fjölskyldunnar, leti (líklegt), staðfestuleysi, nýjungagirnd (fésið, sem ég nota þó lítið), eða sambland af þessu öllu - og einhverju öðru djúpsálarfræðilegu.
Hér er ég þó mættur með smá skýrslu.
Það er komið jólafrí. Skólaárið er hálfnað og ég er ekkert verulega þreytulegur. Þessari törn lauk með prófum og leiklistaræfingum með tólf grislingum, sem stóðu sig bara vel á sýningu í fyrradag, föstudaginn 18.
Heiða er á landinu. Búin að vera hér með tvo yndislega öskurapa sem hafa auðgað lif okkar með sjarma sínum og uppátækjum. Þau Gaui höfðu ákveðið að snúa aftur á klakann, sögðu upp íbúð og leikskólaplássi - og pöntuðu far heim - en þá fékk Gaui draumadjobbið á öflugri verkfræðistofu, nánast samdægurs. Þetta þurfti sem sagt til. Nú eru þau búin að endurnýja öll plön, fá sér nýja íbúð og endurheimta leikskólapláss. Þetta þýðir, sem sagt, áframhaldandi tengsl við Danmörku - verst hvað bjórinn þar hefur hækkað í verði í íslenskum krónum!
Andri er hinn vígreifasti. Búinn að losa sig við kettina og fá sér í staðinn kvenmannsbelg. Það er hún Ásdís Björg, ættuð undan Eyjafjöllum og úr Húnavatnssýslum. Það eru góð skipti.
Bergrún er í Listaháskóla Íslands og brottflutt úr Hólmgarði. Tekur einhverja kommúnu fram yfir strjált sambýli við elskulega foreldra sína. Skil hana reyndar ósköp vel. Hún á reyndar mjög annríkt í námi og spilamennsku. Var á tónleikum með henni, og Vonderbrassinu úr Bjarkartúrnum, í gær. Þær hafa engu gleymt.
Dóra varð þeirrar náðar aðnjótandi á dögunum að fá úthlutað námsleyfi á launum næsta ár. Þannig verða einhverjar breytingar á okkar högum næsta ár. Ég á eftir að ákveða hvað ég tek mér fyrir hendur eða hvort ég held áfram að kenna þarna uppfrá. Þar eru að vísu blikur á lofti vegna samdráttar í nemendafjölda og fjármagnsskorts.
En nú eru það jólin.

Af leti

Svo sem sjá má hefur lítið bæst við á bloggsíðuna mína síðustu mánuði. Er ég þó alltaf með það í huga að bæta úr því. Set þess færslu inn til að minna mig á.

Hæ!

Sæl, þetta ér ég!
Hef verið fjarhuga alllengi, en er nú mættur á svæðið. Allt í góðum gír, eða þannig.
Sumarið búið og komið haust. Verið að slátra lömbum og nemendur komnir í hús. Sumarið var mjög gott en bændum fannst það heldur þurrt.
Nú þarf ég víst að mæta á fund!

Af veiði

Veiðimennska er mér í blóð borin. Hana stunda ég þó sparlega og aldrei hef ég komist í efstu deild hennar - laxveiðideildina. Þar hefur spilað saman níska og tillitsemi við fjölskyldu og þarfir hennar. Einnig hef ég takmarkaða þolinmæði til síendurtekinna handahreyfinga. Flugukast fer með tímanum að minna mann á þá tíma þegar staðið var heilu dagana við hausun eða flökun í frystihúsi vestur á fjörðum. Hjá sumum grunar mig að þessi endurtekna hreyfilöngun sé bundin í genum. Þar má t.d. nefna golfáhuga landsmanna. Eftir að hafa rannsakað atferli golfara hef ég komist að þeirri niðurstöðu að þar fari menn með bændagen, með ríkjandi slátturmannageni. Þetta verður enn augljósara þegar umgjörðin er skoðuð; grasivaxnir túnbleðlar og slátturmannasveifla.
En svo ég víki aftur að veiðimennsku þá brá ég mér inn í Sundahöfn með veiðistöng um daginn og hugðist freista þess að veiða mér ýsu í soðið. Þar var einnig staddur pólverskur lithái af eistneskum ættum. Hann talaði ekkert mannamál, svo að við notuðum bara atviksorðin, eins og karlinn gerði forðum norður í Haganesvík eftir að hafa reynt bæði enskuna og dönskuna á útlendinginn. Þessi viðifélagi kunni að draga ýsur! Ég veiddi þrjá smáufsa og var þess á milli mjög botnlægur.

Viðey

Þrátt fyrir dumbung var stefnan tekin á Viðeyjarferð. Leiðsögumaður í ferðinni var Þorbjörg Edda - hún hefur kynnt sér vel sögu eyjarinnar og umhverfið allt. Siglingin tók 5 mínútur eða svo hvora leið. Fórum út á vesturhluta eyjarinnar og fundum þar margt merkilegt, t.d. minnkagildru og snigla. Átum svo vöfflur í gamla húsinu.

Frestur

Við Dóra vorum búin að ráðgera að ganga á Esjuna í dag - það er þoka og súld. Ennfremur átti að vera búið að setja upp eldhúsinnréttinguna í gær - það frestaðist fram á mánudag. Svona líða dagarnir. Verst að ekki er hægt að fresta frestunum.

Ströndin

Búinn að fara vestur og skoða mig um á bernskuslóðunum. Þar hefur margt breyst. Fór með Hrefnu, Hirti og mömmu. Héldum til á Krossholtum - í Ægisholti - flott aðstaða. Annars er allt í þokkalegum gangi.
Bergrún í Noregi og líklega þó á Ítalíu að spila með Orkester Norden. Andri var í fríi síðast þegar ég vissi og Heiða í Köben í manndrápshita - aumingja hún.

Set með slóð á yngsta barnið sem spilar enn á sitt franska horn.
http://www.youtube.com/watch?v=PESQCvex8D8

Þessu er rétt ólokið

Skólastarfinu er alveg rétt ólokið. Bara verið að gaufa í aukaatriðum og fjasi. Á meðan brennur sumarið upp í tómri vitleysu.
Búið að rústa eldhúsinu í Hólmgarðinum. Það verður vonandi komið í lag fyrir jól - með svipuðum gangi og var með baðherbergið.

Sól og blíða yfir daginn en kælir að næturlagi.
Það er að nálgast lokin á þessari kennsluvertíð sem er einhver sú léttasta og átakaminnsta sem ég hef átt á mínum langa ferli. Þetta er að eiga náðuga daga í ellinni.
Á morgun ætlum við Börkur (hann er Barðstrendingur að langfeðgatali) Nóason að renna fyrir silung í Hvítá. Það á að taka hann!
Set hér inn mynd af Andra og henni Ásdísi sem beit á hjá honum ekki alls fyrir löngu.

Vorregn

Vaknaði í morgun með það í huga að liggja í sólbaði í dag. Það var hægt í gær þó að hitinn væri ekki nema 5°C - ef maður klæddi sig vel. Varð fyrir verulegum áætlanatruflunum þegar ég uppgötvaði þetta blauta glæra sem hamaðist við að falla úr loftinu.

Skortur á þakleka

Það er einstaklega fallegt gluggaveður í dag og vonandi breytist það í hið besta útiveður þegar líður á daginn. Veðurspáin fyrir næstu viku er hlýnandi veður - upp í tveggja stafa tölu ef ég hef talið rétt.
Við Dóra sitjum sem fastast hér á Varmalandi og ætlum okkur stóra hluti í prófundirbúningi, yfirferð og ýmsu sem snýr að heimilishaldi og sjálfsdekri.
Innanhússstörfin á mínu heimili fara yfirleitt þannig fram að ég ligg flarur uppi í sófa á meðan Dóra skúrar og tekur til. Þetta geri ég auðvitað vegna tillitssemi við hana - þá er ég ekki að flækjast neitt fyrir á meðan - nema eg henni dettur í hug að færa sófann til eða ryksuga hann. Ég hef reyndar látið mér detta það í hug að vel mætti setja hjól undir húsgagnið. Þá gæti Dóra fært sófann til án þess að ég þyrfti að standa upp. Þetta er í anda hins merka ritverks Falkenberg um Bör Börsson. Óli í Fitjakoti, aðstoðarmaður Börs, sá auglýsingu í blaði. Þar var auglýst "til sölu rúm fyrir hjón sem eru á hjólum". Hann keypti sér eitt slíkt. Það voru einstaklega heppileg kaup því þá gat hann látið konuna ýta rúminu undan þakleka í rigningartíð. Hann uppgötvaði einnig að það var ósköp þægilegt að sofna ef hann lét konuna rúlla sér til og frá um herbergið.
Verst að þakið lekur ekkert hjá okkur.
Um helgina eru þeir Skarphéðinn og Snorri á Langalandi.

Málið

Ég er búinn að lesa svo mikið af allskyns bloggi undanfarið að ég hef barasta verið kjaftstopp. Einhvernveginn er tilfinningin sú að gáfumennin og gáfukvendin séu búin að skrásetja allt sem máli skiptir.
Kannski er málið að hætta að lesa þessi skrif.

Páskar

Þá er páskahléi að ljúka. Ekki gerði ég mikið af viti þessa daga, hélt til í höuðborginni, en Dóra brá undir sig betri fætinum og skrapp til Köben að hitta Heiðufjölskyldu. Núna erum við komin aftur að Varmalandi. Það er snjóföl yfir öllu og dálítið frost.
Enn er einhver bið á að vorið sýni sig.

Verum vinir

Ég hef undanfarna daga verið að hræra í þessu fésdóti. Það er nú meira ruglið sem fólki dettur í hug að setja þar inn. Mest virðast það vera einhverjar gjafasendingar og að klappa hvert öðru á bakið. Kannski veitir ekkert af því á þessum síðustu og verstu. Undarlega margir virðast þó vera að þessu amstri til að safna sér "vinum", jafnvel fólki sem þeir þekkja lítið sem ekkert og hefðu varla áður heilsað á götu, hvað þá annað.
Minnist þess reyndar að sem ungur maður furðaði ég mig á því að Patreksfirðingar, sem ég átti engin samskipti við heima á Patreksfirði, urðu voða kjaftaglaðir við mig ef ég hitti þá á götu í Reykjavík.

Frá Varmalandi

Í gær fórum við Dóra í kaupstaðinn og keyptum nauðsynjar. Það var mökkur af kunnuglegum andlitum hvarvetna. Svona er það að vera landsbyggðarlús.
Dóra stakk reyndar upp á því að framvegis yrði best að kynna sig erlendis sem Varmlending, ekki Íslending. Það hljómaði mun betur og gæti komið í veg fyrir leiðinleg áreiti og athugasemdir.

Af auknum þroska

Sæl öllsömul!
Sit hér á Varmalandi og reyni að upphugsa eitthvað gáfulegt sem vert væri að koma á framfæri. Vandamálið er að það verða alltaf einhverjir á undan mér að koma slíku á framfæri. Undarlegt að átta sig yfirleitt of seint á því að hafa verið með nákvæmlega þessar pælingar - þeim virðist endalaust stolið frá manni. Var svolítið að kynna mér sjúkrahúsmál og hitti þá venju fremur marga kunningja: Einn hafði fengið vott af heilablóðfalli, annar stórt æxli við nýra og sá þriðji var í þvagrásarskröpun. Þetta segir manni kannski eitthvað um það að maður sé að fullorðnast og ofþroskast - eins og ávöxtur í grænmetisdeild.

Smá útrás

Fyrir allmörgum árum, eftir að múrinn hrundi og kommúnistastjórnir féllu var uppi sterk krafa frá hægri um að íslenskir vinstrimenn gerðu hreint fyrir sínum dyrum. Þar voru dregin fram nöfn fólks sem hafði tengsl til austurs og verið áberandi í stjórnmálum á vinstri kanti íslenskra stjórnmála. Einn af helstu krefjendum þeirrar endurskoðunar var Hannes H. Gissurarson. Nú er uppi krafa um endurskoðun á hægri kantinum eftir hrun nýfrjálshyggjunnar. Einn helsti trúboði þeirrar stefnu var áðurnefndur HHG. Enn sem komið er hefur hann haft uppi litla sem enga tilburði til að axla þá ábyrgð, en verið þeim mun uppteknari við að verja það kerfi og þá menn sem stærstan þátt eiga í hruninu, þ.e. þá sem sköpuðu tækifærin fyrir útrásarvitleysuna, þar sem jöturollunum var hleypt inn í hlöðuna.

Það er alltaf jafn uppfræðandi að skoða hvað HHG hafði til málanna að leggja varðandi útrásina, allt fram á síðustu daga hennar.

http://www.youtube.com/watch?v=AoD8umlAOFs

Látum okkur nú sjá

Það er glampandi sól og blíða með hörðu frosti í dag. Þriðji í nýrri ríkisstjórn.

Nú er að sjá hversu lengi öndin höktir í vitum nýrrar ríkisstjórnar. Auðjöfurinn Sigmundur kom sem glæstur riddari á gömlu framsóknarmerinni og bauð upp á framsóknarvist. Það er spil sem er spilað eftir þeim reglum sem framsókn setur hverju sinni og þær geta breyst ef verkast vill þegar dregur nær kosningum.

Að heilsast og kveðjast

Ég vil nota vettvanginn til að þakka ölum þeim sem ég hitti við jarðarför pabba gamla. Það var sérstaklega notalegt að hitta svona marga ættingja og gamla vini í erfidrykkjunni.
Þá eru nú flestir af erlendu ættingjunum flognir af landi brott. Einn gerði sér ferð alla leið frá Brasilíu. Heiða og hennar fylgifiskar fóru utan síðastliðinn fimmtudag. Í gær sá ég þó Skarphéðin, son hennar, í danska fréttatímanum. Hann var staddur þar sem tekið var viðtal við íslenskan námsmann um stjórnmálaástandið á Íslandi. Heimurinn er ekki stór.

Það er nú svo...

Þá er lífið að komast aftur í einhverjar skorður eftir fráfall pabba gamla. Gömlu stelpurnar (systur mínar) eru þó enn á landinu en búnar að losa sig við karlpeninginn. Heiða og hennar lið fer á fimmtudaginn, snemma. Við reynum að hitta þau áður en þau taka sig á loft.
Tíminn nemur ekki staðar. Ég efast um að það dygði að stöðva allar klukkur og tímamæla - jörðin héldi samt sem áður áfram þessu eirðarlausa hringsóli sínu um sólina.

Um lífshlaup

Reynir Hjartarson

Reynir ólst upp á hefðbundnu íslensku sveitarheimili þess tíma þegar heimskreppan gekk yfir og tæknin hafði ekki teygt sig inn í daglegt sveitalíf svo nokkru næmi. Vinnan var líkamlegt erfiði og hún kom snemma til sögunnar hjá börnum til sveita. Þau þurftu að hjálpa til við búskap og heimilisstörf strax og kraftar leyfðu – og helst nokkru fyrr. Systkinahópurinn var stór og því þurfti marga munna að metta. Bjarnfríður, móðir Reynis, eignaðist 11 börn á 22 árum. Hún var fötluð á fæti frá barnæsku og átti erfitt um gang. Gísli Hjörtur sótti vinnu þegar færi gafst til Patreksfjarðar og víðar og þá kom það í hlut Bjarnfríðar að sinna búskapnum með hjálp barnanna. Hún var sérlega lagin að kenna börnunum til verka. Reynir lýsir henni sem einstaklega lægnum verkstjóra sem gerði verkin að ánægjulegum leik. Hann eignaðist snemma byssu og mundi eftir sér 12 ára gömlum í fjörunni neðan við Rauðsdal að skjóta pokaendur, en undir því nafni gekk æðarfugl sem veiddur var til matar utan laga og réttar. Aldrei var amast við slíkri veiði af foreldrunum, enda stundum lítið um nýmeti. Klettarnir ofan við bæinn höfðu einnig mikið aðdráttarafl. Þar voru varpstöðvar fýls og þangað var leitað eftir eggjum á vorin. Þá var klifrað í kletta og prílað eftr sillum og stundum var litla systir, hún Lára, send af strákunum þangað sem erfiðast var að smeygja sér.
Þegar Reynir stálpaðist tók við sjómennska á opnum bátum á Breiðafirðinum til að veiða í soðið til heimilisins en síðan á vertíðarbátum frá Patreksfirði eða úr Flatey.
1946 fluttu foreldrar hans og yngri börnin til Reykjavíkur og Reynir, sem þá stóð á tvítugu, fylgdi í kjölfarið.
Viðdvölin í Reykjavík varð þó ekki löng því fljótlega hófu þau Jarþrúður Guðmundsdóttir sambúð og ákveðið er að setjast að í Moshlíð á Barðaströnd og stunda þar búskap. Jarþrúður var dóttir Guðmundar J. Einarssonar sem þá bjó á Brjánslæk en Moshlíð er næsti bær þar fyrir utan.
Þetta var síður en svo álitleg jörð og hafði verið í eyði um þriggja ára skeið, húsakostur allur illa farinn og þurfti endurbóta við. 1948 flytja þau vestur þangað og hefja búskap. Það var mikið átak fyrir kornung hjónin að lagfæra húsakostinn, byggja við íbúðarhúsið, kaupa sér bústofn og allt það sem þurfti til búskapar inni og úti.
Búið varð aldrei stórt og Reynir þurfti, líkt og faðir hans, að hafa úti allar klær til að drýgja tekjurnar og sótti til þess í vertíðarvinnu til sjós eða lands, ýmist til Flateyjar eða Patreksfjarðar. Búskapur átti vel við Reynir. Sérstaklega hafði hann ánægju af kindum. Um hann var einhverntíma sagt að hann væri rollusál. Það var þó ekki sagt í niðrandi merkingu heldur sem hrós úr munni konu sem vildi að hann tæki að sér kindur úr búi föður hennar þegar hann féll frá. Sumarið 1951 veiktist Reynir illa af heilahimnubólgu og var lengi milli heims og helju. Þá reyndi mikið á Jarþrúði að halda stækkandi fjölskyldunni saman en þriðja barnið fæddist þá um haustið. Það var ekki fyrr en um vorið 1952 að Reynir var orðinn þokkalega vinnufær að nýju.
Á þessum árum innflutningshafta og efnahagslegrar stöðnunar sem í hönd fóru, var erfitt um alla fyrirgreiðslu til að bæta húsakost, vélar og ræktun og því varð það niðurstaðan haustið 1959 að bregða búi og flytja til Patreksfjarðar. Hjónin festu þá kaup á húsnæði þar, og næstu árin þar á eftir stundaði Reynir sjómennsku með einum aflasælasta skipstjóra þess tíma, Jóni Magnússyni. Á þessum tíma var síldveiðiævintýrið í hámarki og Reynir talaði oft um þetta skeið sem skemmtilegasta og viðburðaríkasta tíma starfsævi sinnar. Þessi tími var samt tími mikillar fjarveru frá heimili og landið togaði því í.
Eftir að í land kom tók við tímabil þar sem starfsvettvangurinn var árstíðaskiptur. Hann var um allmargra ára skeið umsjónarmaður landgræðslunnar á svæðinu og í þá vinnu fóru sumrin. Á haustin var hann um árabil yfir slátursölunni á Patreksfirði en á veturna vann hann við fiskvinnslu, oft sem flokkstjóri eða verkstjóri. Um tíma var hann starfsmaður mjólkurbúsins á Patreksfirði og seinna vann hann við múrverk. Nokkur vor stundaði hann grásleppuveiði, ýmist með öðrum eða á eigin bát.
1977 fluttu þau hjónin aftur á Barðaströndina. Þau settust að á Krossholtum, þar sem lítill byggðarkjarni var að myndast, og bjuggu þar í húsi sem heitir Arnarholt. Á þeim árum sem þau dvöldu þarna eða fram til haustsins 1982 vann Reynir við það sem til féll; múrverk, smíðar, hrognaverkun, útgerð og veiði á hörpudisk svo eitthvað sé nefnt. Á þessum tíma endurnýjaði hann einnig kynni sín við sauðkindina, en núna sem frístundabóndi.
Eftir að þau hjónin fluttu til Reykjavíkur haustið 1983 vann Reynir í kjötvinnslu Goða allt þar til að heilsa og kraftar gáfu sig. Hann var samt ekki af því taginu að leggja árar í bát heldur tók til við að gera upp gamalt hús á Borðeyri, sem hann festi kaup á 1993. Brynjólfshús á Borðeyri varð upp frá því sumardvalarstaður hans og við þann stað batt hann sérstakar tilfinningar. Hans mesta ánægja var að dvelja þar og ditta að, fylgjast með fuglalífi og koma trjáplöntum á legg við aðstæður sem voru ekki beinlínis til þess hentugastar.
Síðasta ferð Reynis og Jarþríðar að Borðeyri var farin á liðnu sumri. Þá var hreyfigetan orðin lítil og búið að leggja bílprófinu fyrir fullt og allt. Eftir þá ferð var Reynir þess fullviss að þeim kafla í lífi hans væri lokið en samt sem áður var engin uppgjöf í stöðunni – hann varð sér úti um rafknúna skutlu og notaði hana til útrásarferða. Ekki þó til að leggja heiminn að fótum sér heldur til að njóta útiveru, fá sól í andlitið og skoða mannlífið og gróðurinn.
Þrjú barna þeirra Jarþrúðar búa erlendis. Þau hafa verið sérlega dugleg að heimsækja foreldra sína og að jafnaði komið ekki sjaldnar en tvisvar á ári í heimsókn. Á síðasta ári voru jólin tekin snemma því um mánaðamótin nóvember/ desember komu öll börnin í heimsókn og dvöldu hjá þeim í nokkra daga.
Reynir og Jarþrúður hafa síðustu árin búið að Hólabergi 78. Í sama heimilisfangi, þó í öðru húsi sé, býr Hrefna dóttir þeirra og hennar fjölskylda. Þetta fyrirkomulag hefur reynst þeim happadrjúgt síðustu árin og gert þeim kleyft að lifa sjálfstæðu lífi mun lengur en ella. Það hlutverk sem sem Hrefna og Guðmundur hafa haft á hendi verður seint ofmetið.
Kallið kom snögglega. Sýking í fæti sem í upphafi virtist sakleysisleg leiddi til sjúkrahúsvistar 2. janúar, en í kjölfarið fylgdi hjartaáfall og síðan hófu önnur líffæri mótmæli. Á gjörgæsludeild Landspítalans við Hringbraut lauk svo þeirri lífsgöngu sem hófst í lágreistum torfbæ vestur á Barðaströnd síðla sumars fyrir ríflega 82 árum síðan. Eiginkona Reynis, samferðamaður, baráttufélagi og besti vinur fylgdi honum síðustu sporin og hélt í hönd hans þegar hann andaðist. Fráfalli Reynis tekur hún af því æðruleysi sem henni er eðlislægt og segir: “Hann óskaði sér þess að fara fljótt og ég get vel unnt honum þess”.