föstudagur, 15. júní 2007

Frá Moshlíð


Ég ók Fríðu á völlinn eldsnemma á fimmtudagsmorgun.
Fór að segja henni frá gömlum kærasta mömmu. Hún hafði aldrei heyrt um hann enda ekki von, fólk er ekkert að ræða slíka hluti. Það getur þó verið gaman að sjá sína nánustu í nýju samhengi.

Ég fór að velta fyrir mér hvort systkini mín sæju ættaróðalið Moshlíð fyrir sér á sama hátt og ég. Ef þið sjáið þetta megið þið gjarnan gera athugasemdir.
Þetta er ekki ættaróðalið heldur Borðeyrin.
Hvíta húsið næst á myndinni er Brynjólfshús.

Bærinn stóð á miðju túni á lágum hól. Norður frá bænum hallaði niður að bæjarlæk. Þangað var allt vatn sótt.
Þetta var járnklætt timburhús. Suðurveggurinn, að ég held, var hlaðinn úr torfi og grjóti en húsið var með tveimur risum. Dyrnar snéru í norður og var gangur inn, með stofu á hægri hönd. Úr enda gangsins var gengið beint inn í eldhúsið og strax til hægri handar var gengið inn í svefnherbergi. Þeim megin í eldhúsinu var miðstöðvareldavélin og við suðurvegg eldhússins var stigi upp á risloft með tveimur herbergjum. Búr var inn af eldhúsinu í norð-austur horninu. Það var aflangt; súrtunnur með austurvegg, skilvinda og strokkur á borði, glergeymir til að hleypa í skyr – þetta var gamall rafgeymir úr gleri, hleðslugeymir frá vindrafstöðinni á Brjánslæk. Úr búrinu var gengt upp á óinnréttað loft sem notað var fyrir geymslu. Þar man ég eftir mélsekkjum. Í huga mínum var það músaloftið. Kannski var það kallað því nafni. Með austurvegg eldhússins var borð sem yfirleitt var borðað við. Oft var þó borðað inni í stofu - sérstaklega á helgidögum. Þar var stofuborð, stækkanlegt og þar var einnig stofuskápur, laus. Í stofunni svaf pabbi á dívan við norðurvegginn. Mamma og við börnin sváfum í herberginu inn af eldhúsinu. Á eldhúsborðinu næst búrinu stóð vatnsfatan og hjá henni ausa til að ausa vatni upp úr fötunni. Engin vatnslögn var í húsið – allt vatn var sótt í ána, bæjarlækinn, 30 metra vegalengd. Ekkert rafmagn var í húsinu. Lýst var upp með olíulömpum.
Beint upp af bænum, 10 – 15 metra í austur, var skemman. Hlaðnir veggir en líklega járnþak. Þar voru geymd ýmis verkfæri sem tilheyrðu búskapnum, þar voru saltkjötstunnur, minnir mig, og þar var kamar.
rétt norðan við skemmuna, nær ánni var fjósið
Fjósið var lítið lágreist hús, veggir hlaðnir – rúmaði ekki nema tvær kýr og 2 – 3 kálfa. Ég man að síðasta árið eða tvö var vatnsdæla í fjósinu – mér þótti það merkilegt tæki. Reyndar var einnig vatnsdæla í eldhúsinu en ég minnist þess ekki að hún skilaði nokkurntíma því hlutverki sem henni var ætlað. Dælan í fjósinu virkaði betur.
Síðasta árið sem við bjuggum í Moshlíð minnist ég þess að pabbi útbjó hænsnabúr í fjósinu. Hænurnar létu samt aldrei sjá sig.
Fjárhúsin voru sömuleiðis með hlöðnum veggjum sem og hlaðan og hrútakofinn sem stóð sér ármegin við fjárhúsið.
Fjárhúsið stóð efst í túninu - tvö ris og hlaðan áföst fyrir ofan. Frá bænum upp að fjárhúsinu gætu hafa verið rúmir hundrað metrar.Ein bygging í viðbót var þarna í túninu. Það var lítill bær eða kofi sem gekk undir nafninu Dísukofi. Þar bjó gömul einsetukona, Herdís, fram yfir miðja öldina. Líklega hefur hún búið þar fram til 1952.

1 ummæli:

Oddný moster sagði...

Veit mamma þín af þessu?
Að þú skulir blogga um gömlu kærastana? Rétt' upp hönd sem á ekki gamlan kærasta!